Mục lục

Định Nghĩa Về Bida, Các Hình Thức Chơi Billiard Và Cách Thức Chơi!

Bida hay còn gọi là billiard, Bi-A là một bộ môn thể thao được yêu thích tại nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có cả Việt Nam. Trong đó, Billiard có nhiều hình thức chơi khác nhau mà người chơi có thể lựa chọn theo sở thích của mình.

Với bài viết kỳ này, cùng Thể Thao Đông Á đưa ra những thông tin cơ bản nhất về định nghĩa Bida là gì, phân loại, cách thức và các luật chơi cơ bản của bộ môn Bida.

1. Định nghĩa Bida là gì?

Bida là bộ môn được chơi trên một bàn trên mặt bàn phẳng hình chữ nhật với những bộ bóng rắn và gậy dài. Mục đích của trò chơi là người chơi ghi được nhiều điểm thông qua việc đưa bóng vào túi lưới hoặc thực hiện các cú chạm.

Lịch sử bida là trò chơi ban đầu phổ biến ở Anh sau đó lan rộng ra các quốc gia khác trên thế giới.

Hình ảnh đánh Billiards từ xưa

Hình ảnh đánh Billiards từ xưa

Người chiến thắng là người ghi được nhiều điểm nhất hoặc đạt được số điểm yêu cầu trước tiên. Tại Việt Nam, Billiard còn được gọi là bida hoặc bi a. Chính vì vậy, trong bài viết này chúng tôi sẽ sử dụng linh hoạt với cả 3 thuật ngữ nói trên.

>>> Click xem các luật bida cơ bản để bạn hiểu rõ hơn về bộ môn này.

2. Các dụng cụ chơi Bida là gì?

2.1. Bàn đánh Bi a

Để chơi được Bida, một chiếc bàn đánh là thiết bị không thể thiếu được. Trong đó, mặt bàn có hình chữ nhật với kích thước tương đối là 2.54mx1.27m (bàn 9 foot) hoặc 2.34mx1.17m( bàn 8 foot).

Bàn chơi bida

Bàn chơi bida

Mặt bàn có độ phẳng gần như tuyệt đối. Bên ngoài cần được phủ lớp bàn nỉ căng với 85% là vải len và không quá 15% nylon. Màu vải phủ bàn được sử dụng phổ biến nhất là xanh dương, xanh lá cây, đỏ.

Thành băng được làm từ cao su đúc, có độ nảy bóng tốt. Cần hạn chế tối đa tình trạng bóng nảy mạnh ra ngoài sau khi chạm vào thành băng.

Mặt bàn có độ phẳng gần như tuyệt đối. Bên ngoài cần được phủ lớp bàn nỉ căng với 85% là vải len và không quá 15% nylon. Màu vải phủ bàn được sử dụng phổ biến nhất là xanh dương, xanh lá cây, đỏ.

Thành băng được làm từ cao su đúc, có độ nảy bóng tốt. Cần hạn chế tối đa tình trạng bóng nảy mạnh ra ngoài sau khi chạm vào thành băng.

2.2. Các thiết bị chơi Bida khác

  • Bóng Billiard.
  • Cơ, gậy đánh Billiard.
  • Lơ bida.
  • Giá đỡ.
  • Găng tay.
  • Đèn chiếu sáng.
  • Khung gom bóng.

3. Phân loại Billiard

Là một tay cơ, bạn có thực sự biết các loại Billiard là gì không? Thông thường, dựa vào đặc điểm bàn đánh, Billiard được chia thành hai hình thức chơi chính là bida có túi lưới và bida không sử dụng túi. Với mỗi một loại hình bi a khác nhau sẽ những cách chơi và kỹ thuật chơi khác nhau.

4. Các hình thức bida không túi – Bida Carom

Bida không túi còn được gọi là bida Carom hay bida phăng. Bida phăng là kiểu chơi với 1 quả bóng đỏ và 2 quả bóng trắng trong đó có một quả bóng được đánh giấu. Người chơi phải sử dụng bi cái để tiếp xúc với hai bi khác trên bàn để ghi 1 điểm.

Thông thường, bida phăng có 3 kiểu chơi cơ bản là bida 1 băng, 3 băng và bida tự do. Bàn chơi bida được sử dụng phổ biến nhất với kích thước 1.5 x 3 m hoặc 1.4mx 2.7m.

Các loại hình phổ biến nhất của bida carom có thể kể đến như sau:

4.1 Bida nghệ thuật – Artistic billiards

Bộ môn bida nghệ thuật được chơi với 76 cú đánh đặt trước với độ khó khác nhau. Số điểm được tính là 4 với những cú đánh dễ và tối đa 11 điiểm cho các cú đánh khó. Số điểm tuyệt đối nếu cơ thủ hoàn thành với 76 đánh trên bàn là 500 điểm.

Bida nghệ thuật - Artistic billiards

Bida nghệ thuật – Artistic billiards

Mỗi cú đánh trong một trận đấu bi-a nghệ thuật được chơi từ một vị trí xác định rõ ràng và phải diễn ra theo cách đã định sẵn. Người chơi được phép thử ba lần cho mỗi lần bắn. Các cú đánh đòi hỏi sự kết hợp ăn ý và phù hợp giữa các kỹ thuật.

4.2. Bida 1 băng

Bi a 1 phăng bộ môn bida carom thường được chơi trên một bàn bida không túi, với kích thước là 1.5mx3.0m, có sử dụng hai bi cái và một bi thứ ba màu đỏ. Trong cú đánh, bi cái tách khỏi cả hai bi vật thể với ít nhất một đường được đập vào trước khi đánh vào bi vật thể thứ hai.

4.3. Bida 3 băng

Đây là hình chơi chơi khá phổ biến hiện được được nhiều cơ thủ yêu thích. Mục tiêu của trò chơi là gạt bi cái ra khỏi cả hai bi vật thể trong khi tiếp xúc với đệm đường băng ít nhất ba lần trước khi tiếp xúc với bi vật thể cuối cùng. Một điểm được ghi cho mỗi carom thành công.

Đường cơ của bdia 3 băng

Đường cơ của bdia 3 băng

4.4. Balkline

Mục tiêu của Balkline là ghi điểm bằng cách một người chơi đánh bi cái của họ để nó tiếp xúc với cả bi cái của đối phương và bi đối tượng trong một cú đánh . Người chơi thắng trò chơi bằng cách đạt được một số điểm định trước.

Bàn đánh được chia theo các đường vẽ trên bề mặt, được gọi là các đường ba chiều , thành các vùng được đánh dấu được gọi là ngăn cách . Các khoảng trống xác định các khu vực của mặt bàn trong đó một người chơi chỉ có thể ghi được tối đa một số điểm trong khi bi cái của đối phương và bi vật thể nằm trong vùng đó.

4.5. Billiard 4 bi

Bida Billiards 4 bi sử dụng 2 viên màu đỏ, 1 viên màu vàng và 1 viên màu trắng. Cơ thủ muốn chơi tốt  Billiards 4 bi cần có kỹ thuật cao về carom tự do, carom 3 băng kế hợp với khả năng tính toán trái cade.

Điểm được ghi cho cơ thủ nếu bi cái chạm và bật lại trên bất kỳ hai trong 3 trái bi còn lại trên bàn chơi.

Billiard 4 bi

Billiard 4 bi

Trong trường hợp khi bi cái chạm vào tất cả ba bi còn lại, người chơi sẽ nhận được hai điểm. Khi cơ thủ chỉ đánh 1 trái bi đối tượng, không có điểm nào được ghi và lượt chơi được chuyển cho đối thủ.

5. Các hình thức bida túi lưới

Một trong những hình thức chơi Billiard được giới trẻ ưa chuộng và phổ biến nhất hiện nay là bi a bỏ túi lưới. Các biến thể của hình thức chơi này như sau:

5.1. Bida 8 Pool

Bàn đánh gồm 1 bi cái và 15 bi mục tiêu. Yêu cầu của trò chơi là mỗi cơ thủ cần đưa 8 trái bi vào lỗ ( từ 1 – 7 hoặc từ 9 – 15). Cơ thủ nàođưa hết bóng vào túi trước sẽ dành được chiến thắng.

5.2. Bida 9 Pool

Bàn đánh gồm 1 bi cái và 9 bi mục tiêu. Để chiến thắng, cơ thủ cần đánh bi cái chạm bi có chỉ số thấp nhất trên bàn đầu tiên, sau đó đưa các bi mục tiêu còn lại vào lỗ.

5.3. Bida 10 Pool

Thường được chơi bởi các chuyên gia hoặc cơ thủ chuyên nghiệp.

5.4. Billiard straight pool

Người chơi có thể đánh bất cứ quả bóng nào trên bàn để đạt được điểm. Bóng được đánh trúng vào túi hợp luật sẽ được ghi nhận là 1 điểm. Khi đạt được mức điểm thỏa thuận trước đó, cơ thủ sẽ dành được chiến thắng.

Trước khi đưa cơ, cơ thủ phải gọi tên trái bóng mà mình muốn đánh và túi lưới mà mình đang nhắm tới.

Chơi Billiard straight pool

Chơi Billiard straight pool

5.5. Billiard một túi

Đây là biến thể khá đặc biệt của bida bỏ túi. Thay vì hoạt động với 6 túi lưới, bàn đúng chỉ có 2 túi duy nhất và được chỉ định cho mỗi cơ thủ.

Khi cơ thủ đưa được bóng vào túi của mình sẽ được ghi một điểm. Người chơi có thể đánh bất cứ bóng bida nào trên bàn. Người đưa đươc bóng số 8 vào túi lưới của mình trước sẽ thắng.

Trong trường hợp đưa bóng vào túi phạm lỗi và mắc lỗi 3 lần liên tục, chiến thắng sẽ được dành cho đối phương.

5.6. Billiard bank pool

Chiến thắng được ghi nhận khi cơ thủ có thể đưa được 5 hoặc 8 trái bóng vào túi.

5.7. Snooker

Kiểu chơi được bắt đầu với 21 quả bóng, trong đó có 1 bi cái và 20 bi vật thể. Mục đích của trò chơi là cơ thủ cần đưa các bóng vào túi theo đúng thứ tự. Mỗi trái bóng sẽ có được số điểm đã được chỉ định từ trước. Người có được số điểm cao hơn sẽ là người chiến thắng.

Cơ thủ chơi snooker

Cơ thủ chơi snooker

6. Các giải đấu Bida chất lượng mang tầm quốc tế

  • Giải vô địch 9 bóng Mỹ mở rộng – U.S. Open Pool Championship: giải đấu được bắt đầu vào năm 1976. Đây là một trong những danh hiệu được các cơ thủ mong muốn nhận được trong bộ môn bida bỏ túi nói riêng và bi a nói chung.
  • U.S. Open Pocket Championship: Với kiểu chơi mỗi người cơ thủ chỉ sử dụng cho mình một túi lưới duy nhất. Giải đấu được bắt đầu từ năm 1979.
  • World Snooker Trick Shot Championship: giải đấu được tổ chức từ năm 1991 và được chấm bởi một nhóm các chuyên gia về bida.
  • U.S. Open Straight Pool Championship.
  • U.S. Open Eight-ball Championship.
  • U.S. Open Ten-ball Championship.
Giải vô địch 9 bóng Mỹ mở rộng - U.S. Open Pool Championship

Giải vô địch 9 bóng Mỹ mở rộng – U.S. Open Pool Championship

>>> Click xem ngay các cơ thủ bida nổi tiếng ở quốc tế và ở Việt Nam.

7. Bida do cơ quan nào quản lý?

Các cơ quan, hiệp hội quản lý của Billiard gồm có:

7.1. World Pool-Billiard Association – Hiệp hội bi-a thế giới

Hiệp hội bi-a thế giới (WPA) là cơ quan quản lý quốc tế về bi-a được thành lập vào năm 1987. Hiệp hội là một liên kết của Liên đoàn Thể thao Bida Thế giới (WCBS), tổ chức quốc tế bao gồm các môn thể thao cue lớn.

7.2. Billiard Congress of America – Đại hội Bida Hoa Kỳ

Đại hội Bida Hoa Kỳ được thành lập vào năm 1948 với tư cách là một tổ chức quảng bá môn thể thao và tổ chức các cơ thủ thông qua các giải đấu với nhiều cấp độ. BCA có trụ sở chính tại Broomfield, Colorado . Đây là là một cơ quan quản lý cho cue sports ở Bắc Mỹ.

7.3. English Association of Snooker and Billiards – Hiệp hội bida Anh

English Association of Snooker and Billiards có trụ sở tại Surrey , Anh và được thành lập vào năm 1993.

8. Cách tính điểm trong Bida

Cách cách thức ghi điểm trong Billiard có thể kể đến như sau:

  • In – off: Được thực hiện bằng các bi cái của cơ thủ chạm vào một trong các bi ở trên bàn và đi vào túi lúi.
  • Pot: Cơ thủ đưa đúng bi của mình vào túi lưới
  • Canon: Cơ thủ thực hiện các cú chạm của bi cái vào bi mục tiêu sau khi đã chạm đủ số lần chạm quy định với thành băng.
Cơ thủ đưa bóng vào lưới đúng quy định sẽ được ghi điểm

Cơ thủ đưa bóng vào lưới đúng quy định sẽ được ghi điểm

9. Khi nào trận đấu Billiard kết thúc

Một trận đấu Billiard sẽ kết thúc khi có một trong 2 cơ thủ đạt đủ số điểm yêu cầu hoặc đưa được số bóng yêu cầu vào túi lưới. Bên cạnh đó, trận đấu cũng sẽ kết thúc nếu một cơ thủ nào đó phạm sai lầm liên tục quá 3 lần đã được quy định trong điều lệ thi đấu.

10. Chiến lược khi chơi Bi-A

Để có thể dành chiến thắng trong mỗi trận đấu, bên cạnh việc sử dụng một kỹ năng ổn định, cơ thủ cũng cần xây dựng cho mình những chiến lược chơi nhất định. Ví dụ như:

  • Sử dụng những đường cơ có lợi cho bản thân.
  • Gây khó khăn khi tạo ra các thế bi khó cho đối thủ.
  • Cố gắng nhanh chóng tạo ra các khoảng trống cách biệt với đối thủ.
Người chơi cần tạo các các thế bi có lợi cho bản thân và bất lợi cho đối thủ

Người chơi cần tạo các các thế bi có lợi cho bản thân và bất lợi cho đối thủ

>>> Click xem thêm cách đánh bida cơ bản cho người mới để bạn có thể biết cách đánh hiệu quả nhất.

Trên đây là những thông tin tổng quát nhất về bida – một bộ môn thể thao đòi hỏi sự duy trì cao độ thể lực và trí lực đối với người thời. Mong rằng đây sẽ là những chia sẻ hữu ích nhất giúp bạn đọc có thể hiểu rõ hơn về bida. Đừng quên để lại những nhận định hay thắc mắc của bạn dưới bài viết để được chúng tôi giải đáp chi tiết hơn nhé!

Thể Thao Đông Á chúc bạn có thật nhiều sức khỏe!

Câu hỏi thường gặp

Bida là trò chơi ban đầu phổ biến ở Anh sau đó lan rộng ra các quốc gia khác trên thế giới. Billiard là bộ môn được chơi trên một bàn trên mặt bàn phẳng hình chữ nhật với những bộ bóng rắn và gậy dài.

Mục đích của trò chơi là người chơi ghi được nhiều điểm thông qua việc đưa bóng vào túi lưới hoặc thực hiện các cú chạm.

Billiard có nhiều hình thức chơi khác nhau. Trong đó, Billiard được chia thành hai biến thể chính là bida bỏ túi và bida không dùng túi.

Nhận Xét Của Khách Hàng
0 0 votes
Article Rating
Subscribe
Notify of
guest
0 Comments
Inline Feedbacks
View all comments